สวัสดีครับทุกท่าน เวลาเดินไปอย่างรวดเร็วก้าวสู่เดือนกันยายนแล้วครับ ในยุคที่เทคโนโลยีเติบโตอย่างก้าวกระโดด ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ไม่ได้เป็นเพียงแค่เรื่องราวในภาพยนตร์ไซไฟอีกต่อไป แต่ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของเราอย่างแท้จริง รวมถึงในมิติที่สำคัญอย่าง "ความปลอดภัย" ซึ่งเป็นสิ่งที่เราทุกคนต้องให้ความสำคัญ การทำความเข้าใจและเรียนรู้วิธีใช้ AI อย่างรู้เท่าทัน จึงเป็นเกราะป้องกันที่แข็งแกร่งที่สุดสำหรับทุกคน
วันนี้มีภัยคุกคามที่มาพร้อมกับ AI แม้ AI จะเป็นเครื่องมือที่ทรงพลัง แต่ก็เป็นดาบสองคมที่มิจฉาชีพนำมาใช้เป็นอาวุธในการหลอกลวงประชาชน เช่น
เรื่องของ Deepfake การปลอมแปลงใบหน้าและเสียงให้เหมือนบุคคลจริงจนแยกไม่ออก มิจฉาชีพมักใช้ในการหลอกให้โอนเงินหรือสร้างความเสียหายต่อชื่อเสียงของประชาชนได้
และอีกภัยที่ไม่ควรมองข้ามนั้นก็คือมาในรูปแบบของ Phishing Emails และ SMS ที่แนบเนียนขึ้น โดยมิจฉาชีพใช้ AI สร้างข้อความที่มีรูปแบบการเขียนและภาษาที่ดูน่าเชื่อถือมากขึ้น ทำให้เหยื่อหลงเชื่อได้ง่ายกว่าเดิม
รวมไปถึงภัยคุกคามที่มีเยอะมาก ๆ ในทุกวันนี้ในโลกออนไลน์นั้นก็คือ การสร้างข่าวปลอม Fake News โดยมิจฉาชีพใช้ AI สร้างเนื้อหาที่เป็นเท็จได้อย่างรวดเร็วและจำนวนมาก ทำให้ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องถูกบิดเบือน และสร้างความเข้าใจผิดในวงกว้าง
ผมในฐานะที่ปรึกษาประจำคณะอนุกรรมการศึกษาการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมให้เท่าทันต่อโลกดิจิทัลรัฐสภา ขอแนะนำประชาชนเมื่อต้องอยู่กับ AI ให้มีความปลอดภัยและมีเกราะป้องกัน โดยการเรียนรู้และใช้ประโยชน์จาก AI จะช่วยให้เราเท่าทันภัยเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1. หมั่นใช้โปรแกรมตรวจจับสแปมและมัลแวร์ในอุปกรณ์มือถือและเครื่องคอมของเราอยู่สม่ำเสมอ เพราะทุกวันนี้โปรแกรมป้องกันไวรัสและอีเมลส่วนใหญ่ในปัจจุบันใช้ AI ในการวิเคราะห์พฤติกรรมของไฟล์หรืออีเมลต้องสงสัย เพื่อตรวจจับและบล็อกภัยคุกคามใหม่ๆ ได้อย่างรวดเร็ว
2. หันมาใช้การระบุตัวตนด้วย AI AI-powered Authentication ซึ่งเป็นระบบยืนยันตัวตนด้วยใบหน้าหรือลายนิ้วมือในสมาร์ทโฟนของเราเป็นตัวอย่างที่ดีของ AI ที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัยในการเข้าถึงข้อมูลส่วนตัว
3. พยายามตรวจสอบ Deepfake และสังเกตภาพปลอมในโลกออนไลน์ที่เราพบเจอ โดยปัจจุบันมีเครื่องมือที่ใช้ AI ในการวิเคราะห์และตรวจสอบความผิดปกติของวิดีโอหรือภาพ เพื่อระบุว่าเป็นการสร้างปลอมขึ้นมาหรือไม่
4. มีหลายแพลตฟอร์มการเงินใช้ AI ในการวิเคราะห์พฤติกรรมการใช้จ่าย หากมีการทำธุรกรรมที่ผิดปกติ เช่น การโอนเงินจำนวนมากที่ไม่เคยทำมาก่อน ระบบจะแจ้งเตือนเพื่อป้องกันการฉ้อโกง
ดังนั้นสิ่งที่ประชาชนควรเรียนรู้และปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้ AI เพื่อความปลอดภัยไม่ใช่เรื่องที่ซับซ้อน แต่เป็นการสร้างความตระหนักรู้และวินัยในการใช้เทคโนโลยี
1. อย่าเชื่อทันที เมื่อได้รับข้อความ รูปภาพ หรือวิดีโอที่น่าสงสัย ให้ตั้งข้อสังเกตและตรวจสอบแหล่งที่มาเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับเงิน
2. ใช้เครื่องมือป้องกันที่ AI เสริม เปิดใช้งานฟีเจอร์การยืนยันตัวตนแบบหลายขั้นตอน (MFA) และติดตั้งโปรแกรมป้องกันไวรัสที่ทันสมัย
3. เรียนรู้และอัปเดตข้อมูลอยู่เสมอ ติดตามข่าวสารเกี่ยวกับภัยคุกคามทางไซเบอร์ที่มาในรูปแบบใหม่ๆ เพื่อให้รู้เท่าทันอยู่เสมอ
บทความนี้เป็นการให้ความรู้ประชาชนในเรื่องเหล่านี้ไม่ใช่แค่การ "ป้องกัน" แต่เป็นการ "เสริมพลัง" ให้ทุกคนสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้อย่างปลอดภัยและสร้างสรรค์ การส่งเสริมให้ AI เป็นเครื่องมือเพื่อความมั่นคงปลอดภัยของสังคม จึงเป็นภารกิจสำคัญที่ผมต้องการอยากนำมาแบ่งปันครับ