น้ำดี ดินดี ทำผลผลิตข้าวนาปีดีตามไปด้วย แต่สวนทางกับแนวโน้มราคาข้าวโลกที่มีทิศทางลบ ขณะข้าวไทยจะออกสู่ตลาดพร้อมกันในเดือนพฤศจิกายนนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงร่วมกับภาครัฐและเอกชน หาทางรับมือตามมาตรการชะลอการขายและดูซับออกจากตลาด

ร้อยเอกธรรมนัส พรหมเผ่า รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  เปิดเผยว่า ในวันที่  22 ตุลาคมนี้ กรมการข้าว ได้เชิญตัวแทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชนเพื่อผนึกกำลังในการระดมสมองเพื่อประชุมเชิงกลยุทธ์กำหนดแนวทางร่วมกัน ซึ่งมีตัวแทนจากสหกรณ์จังหวัด สมาคมโรงสีข้าวไทย สมาคมโรงสีข้าวตะวันออกเฉียงเหนือ และโรงสีข้าวขนาดใหญ่จากทั่วประเทศเข้าร่วม เพื่อกำหนดทิศทางในการแก้ไขปัญหาราคาข้าวตกต่ำและเร่งรัดขับเคลื่อนมาตรการรักษาเสถียรภาพราคาข้าวเปลือก ปีการผลิต 2568/69 อย่างเร่งด่วน

นายอานนท์ นนทรีย์ อธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่า ว่า การเก็บเกี่ยวข้าวของไทยจะเริ่มทะยอยในช่วงเดือนตุลาคมถึงพฤศจิกายน ซึ่งโดยรวมสถานการณ์ข้าวของไทยมีผลผลิตดีทุกพื้นที่ ไม่ได้รับความเสียหายจากภัยธรรมชาติ  เมื่อเก็บเกี่ยวพร้อมกันจะทำให้กระจุกตัวและเสี่ยงต่อราคาที่อาจตกต่ำได้ จึงจำเป็นต้องเร่งวางแนวทางและกำหนดเป้าหมายและมาตรการที่ชัดเจน

ทั้งนี้กระทรวงเกษตรฯมีมาตรการเบื้องต้นด้วยการวางแนวทางการชะลอการขายและดูดซับข้าวออกจากตลาด จะสามารถลดปริมาณผลผลิตส่วนเกินในช่วงเวลาสั้น ๆ เพื่อลดการกดราคารับซื้อข้าว โดยกรมการข้าวจะทำหน้าที่เป็นแกนกลางในการประสานงานขับเคลื่อนในสามหลักการหลักคือ

1.การขยายจุดรวบรวมและสร้างการแข่งขัน โดยจะประสานงานให้โรงสีนอกพื้นที่เข้ามาร่วมเป็นจุดรวบรวมข้าวเพิ่มขึ้น นอกเหนือจากเครือข่ายสหกรณ์และโรงสีท้องถิ่น ซึ่งกลไกนี้จะช่วย เพิ่มการแข่งขันในการรับซื้อ และยกระดับราคาข้าวที่ชาวนาจะได้รับโดยตรง

2.การหนุนโครงการสินเชื่อชะลอการขาย (จำนำยุ้งฉาง) ซึ่งจะเร่งรัดการดำเนินงานร่วมกับกรมส่งเสริมสหกรณ์ (กสส.) และ ธ.ก.ส. เพื่อที่ช่วยให้เกษตรกรสามารถ “ฝากเก็บข้าว” ไว้ก่อน และจะนำข้าวออกมาขายเมื่อราคาตลาดสูงกว่าราคาฝากเก็บ ทำให้ชาวนาได้รับส่วนต่างของราคาที่เพิ่มขึ้น และ  3.การแก้ปัญหาอุปสรรคเชิงปฏิบัติการ

สำหรับการประชุมวันที่ 22 ตุลาคม นี้กรมการข้าวจะวางกรอบการหารือกับ ธ.ก.ส. และสหกรณ์ ที่จะผ่อนปรนหลักเกณฑ์และเกณฑ์การพิจารณา ต่าง ๆ โดยเฉพาะการขยายวงเงินสินเชื่อชะลอการขายที่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของสมาชิก รวมถึงการหาแนวทางสนับสนุน เครื่องอบลดความชื้น เพื่อแก้ปัญหาพื้นที่จัดเก็บและการแปรรูปเบื้องต้นของสหกรณ์ให้มีประสิทธิภาพโดยปีการผลิต 2568/69 นี้ สหกรณ์ทั่วประเทศได้ตั้งเป้าหมายที่จะรวบรวมข้าวเปลือกเพิ่มขึ้นเป็น 4 ล้านตัน จากสหกรณ์ 428 แห่ง ผ่านโครงการสินเชื่อเพื่อรวบรวมและสร้างมูลค่าเพิ่ม ซึ่งเพิ่มขึ้นจากปี 2567/68 ที่รวบรวมได้ 3.29 ล้านตัน

 นายอานนท์  กล่าวว่า นอกจากการแก้ปัญหาราคาข้าวตกต่ำแล้วกรมการข้าวยังเตรียมพร้อมรับมือภัยพิบัติหลังน้ำลด โดยมีแผนในการที่จะถ่ายทอดเทคโนโลยีฟื้นฟูดินและน้ำ รวมถึงการเตรียม สนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี และชีวภัณฑ์ย่อยสลายตอซังแก่พื้นที่ที่ได้รับความเสียหายสิ้นเชิง เพื่อให้ชาวนาสามารถเริ่มเพาะปลูกใหม่ได้อย่างทันท่วงที ทั้งนี้ เพื่อแก้ไขปัญหาแบบยั่งยืน

กรมการข้าวได้รับมอบหมายให้เร่งจัดทำข้อเสนอโครงการมาตรการรักษาเสถียรภาพราคา ปีการผลิต 2569/70 ร่วมกับ ธ.ก.ส. และนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาตั้งแต่ช่วงต้นปี เพื่อให้มาตรการพร้อมก่อนฤดูกาลผลิตจริง และครอบคลุมทั้งนาปีและนาปรัง เพื่อสร้างความมั่นใจและให้ชาวนารับทราบข้อมูลล่วงหน้าอย่างทั่วถึง มาตรการเชิงรุกที่กรมการข้าวเป็นแกนกลางในการประสานงานและขับเคลื่อนในการสร้างกลไกตลาดที่เป็นธรรมให้กับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวต่อไปด้วย