CSRcontent : โดย มนวิภา จูภิบาล กรรมการบริษัท วีอาร์ทวินส์ จำกัด

องค์กรคนดี

Corporate Social Responsibility:CSR  กับ Corporate Governance:CG เป็นเสมือน sub set ซึ่งกันและกัน   หนึ่งในหลักการของ CSR คือ การทำธุรกิจอย่างโปร่งใส ไม่สร้างผลกระทบเชิงลบและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ขณะที่หลักการของ CG ธรรมาภิบาล หรือบรรษัทภิบาล ก็ต้องคำนึงถึงประโยชน์ของผู้มีส่วนได้เสีย (stakeholders) หนึ่งในนั้นคือชุมชนและสังคม

นิยามความดี ตีความได้หลากหลายตามค่านิยมของสังคมและความเชื่อส่วนบุคคล เรียกว่า very subjective ในการประชุมวุฒิสภาเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม 2564 สมาชิกท่านหนึ่งอภิปรายเรียกร้องให้รัฐบาลตั้งองค์กรคนดี ดึงทุกภาคส่วนมาร่วมกันเพื่อสร้างคนไทยให้เป็นคนดี มีคุณธรรม เพราะความดีสำคัญกว่าคนเก่ง เนื่องจากคนสามารถพัฒนาความรู้ความสามารถได้ไม่ยาก ด้วยมีแหล่งความรู้นอกห้องเรียนอยู่รอบตัว องค์กรคนดีจะต้องมีภาครัฐทุกกระทรวง ภาคเอกชน เช่น หอการค้า สภาอุตสาหกรรม บริษัทใหญ่ๆ ช่วยกันสร้างองค์กรคนดีขึ้นมาในองค์กรของตนเอง และเห็นว่าคนรุ่นใหม่อยู่ในโลกที่ทุกอย่างเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงต้องการเห็นประเทศพัฒนาอย่างรวดเร็ว มุมมองต่อประเด็นต่างๆ ในสังคมจึงต่างจากกลุ่มคนที่มีอายุมากกว่าและกลายเป็นสาเหตุของความขัดแย้ง การพัฒนาคนไทยให้เป็นคนดีจะเป็นทางแก้ปัญหาได้ โดยระบุอัตลักษณ์คุณธรรมของไทยว่า กตัญญู มีวินัย สุจริต พอเพียง และมีจิตอาสา 

ขณะที่ องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) นำเสนอความดีของคนรุ่นใหม่ด้วยเวทีประกวดความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมเพื่อต่อต้านคอร์รัปชัน  ACTkathon2021 “พลิกเกมโกงให้อยู่หมัด สร้างไอเดียรัฐให้เปิดเผย” และจัดกิจกรรม ‘คบเด็กสร้างชาติ’ ในวันต่อต้านคอร์รัปชัน  6 กันยายน 2564 นำเจ้าของไอเดีย 5 ทีมสุดท้ายมาเล่าถึงแนวความคิด และพลังสร้างสรรค์ที่จะต่อยอดไปเป็นเครื่องมือปราบคอร์รัปชัน ประกอบด้วย 1. PICA เรดาร์จับโกง แพลตฟอร์มที่เปิดโอกาสให้ร้องเรียนโดยไม่ต้องเปิดเผยตัวผู้ร้องเรียน 2. Corruption Analysis กินยกแก๊ง แพลตฟอร์มวิเคราะห์ connection ของนักการเมือง เครือข่ายธุรกิจ และเครือญาติ 3. ขิงบ้านเรา แพลตฟอร์มตรวจสอบการใช้งบประมาณของท้องถิ่น  4. Voice of Change แพลตฟอร์มแก้ปัญหาช่องทางข้อร้องเรียนในองค์กร และ 5. Blocklander แพลตฟอร์มวิเคราะห์พื้นที่ที่จะมีการก่อสร้างโครงการ เทียบกับข้อมูลแผนที่ภาพถ่ายดาวเทียม   

ท่าน สว.คงมิได้หมายถึง การจัดตั้งองค์กรใหม่ขึ้นมาเป็นแบบอย่างและกำกับดูแลการทำความดีของภาครัฐและเอกชน เพราะปัจจุบันมีกฎหมายและหน่วยงานทั้งภาครัฐและองค์กรอิสระต่างๆ ทำหน้าที่เหล่านี้อยู่แล้ว ขณะที่องค์กรธุรกิจก็ให้ความสำคัญกับการพัฒนาตัวเองในเรื่อง Corporate Governance แต่คงหมายถึงความพยายามทำให้ทุกองค์กรและสังคม ยกระดับตัวเองให้เข้มขึ้น หลักการของ Corporate Governance มีความเป็นรูปธรรม ตรวจสอบได้ วัดผลได้ และต้องไม่ใช่ความดีในกระดาษ ไม่ใช่ form over substance ไม่ใช่มีกฎระเบียบแต่ปฏิบัติไม่ได้จริง ปัจจุบัน สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ใช้หลักปฏิบัติหรือ Corporate Governance Code ฉบับปี 2560 กับบริษัทในลักษณะ Apply or Explain คือนำหลักปฏิบัติไปปรับใช้ตามความเหมาะสมกับธุรกิจเพื่อสร้างคุณค่าให้กิจการอย่างยั่งยืน ข้อใดที่ยังทำไม่ได้ก็ให้ชี้แจงเปิดเผยไว้อันจะนำไปสู่ผล (Governance outcome) อย่างน้อย 4 ประการคือ

1. สามารถแข่งขันได้และมีผลประกอบการที่ดี (Competitiveness and performance with long-term perspective) 2. ประกอบธุรกิจอย่างมีจริยธรรม เคารพสิทธิและมีความรับผิดชอบต่อผู้มีส่วนได้เสีย (Ethical and responsible business) 3. เป็นประโยชน์ต่อสังคม พัฒนาหรือลดผลกระทบด้านลบต่อสิ่งแวดล้อม (Good corporate citizenship) และ 4. สามารถปรับตัวได้ภายใต้ปัจจัยการเปลี่ยนแปลง (Corporate resilience) สำหรับอัตลักษณ์คุณธรรมของไทย 5 ประการ ที่กล่าวถึง มีหลัก สุจริต ที่พอจะเทียบได้ในข้อ Ethical and responsible business และจิตอาสาในข้อ Good corporate citizenship ผลการดำเนินงานด้าน Corporate Governance ของบริษัทสามารถขอรับการประเมินจาก สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ซึ่งพิจารณามอบรางวัลองค์โปร่งใส (NACC Integrity Awards) แก่หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ องค์กร สถาบัน ภาคธุรกิจเอกชน และนิติบุคคลต่างๆ เป็นประจำทุกปี ปี 2564 นับเป็นครั้งที่ 10 

สำหรับภาครัฐ ผู้ที่จะเป็นข้าราชการเริ่มต้นที่จิตสำนึกรักในการบริหารงานสาธารณะ ด้วยความรู้ ความสามารถ และความรับผิดชอบ เว็บไซต์ ก.พ.Online ได้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมาภิบาลต่อระบบราชการ และแนะนำผู้สอบบรรจุรับราชการทั้งส่วนกลางและท้องถิ่นให้ศึกษาทำความเข้าใจในเรื่อง “การบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี” ซึ่งเป็นแนวคิดสำคัญในการบริหารงานและการปกครองให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ช่วยพัฒนาระบบราชการซึ่งเป็นกลไกสำคัญในการบริหารราชการแผ่นดิน ให้สามารถขับเคลื่อนนโยบายต่างๆ ไปสู่การปฏิบัติให้บังเกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน โดยมีสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ หรือ ก.พ.ร .ทำหน้าที่ผลักดันและเสนอแนะนโยบายต่อคณะรัฐมนตรี ระบบการบริหารจัดการบ้านเมืองและสังคมที่ดี ต้องดำเนินการร่วมกันทั้ง 3 ฝ่าย ได้แก่ ภาครัฐ ต้องปฏิรูปบทบาทหน้าที่และกระบวนการทำงานให้มีความโปร่งใส ซื่อสัตย์ สุจริต ซื่อตรง มีประสิทธิภาพ ภาคธุรกิจหรือภาคเอกชน ต้องปฏิรูปการทำงานโดยยึดกติกาที่โปร่งใส มีความรับผิดชอบต่อลูกค้า และรับผิดชอบต่อสังคม และภาคประชาชน ต้องตระหนักในสิทธิหน้าที่และความรับผิดชอบทางเศรษฐกิจ สังคมและการเมือง 

เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม 2563 เว็ปไซต์ราชกิจจานุเบกษา ประกาศระเบียบคณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรมว่าด้วยหลักเกณฑ์การจัดทำประมวลจริยธรรม ข้อกำหนดจริยธรรมและกระบวนการรักษาจริยธรรมของหน่วยงานและเจ้าหน้าที่ของรัฐ พ.ศ. 2563  กำหนดให้องค์กรกลางบริหารงานบุคคลและหน่วยงานของรัฐจัดทำประมวลจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐแต่ละประเภท ภายใน 180 วัน สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ยุทธศาสตร์ชาติ แผนปฏิรูปประเทศ และพระราชบัญญัติมาตรฐานทางจริยธรรม พ.ศ. 2562 ที่มุ่งให้ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของรัฐปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรม อันนำไปสู่การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานและเป็นที่เชื่อถือไว้วางใจของประชาชนมากขึ้น

ผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (ITA) ของสำนักงาน ป.ป.ช. ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ปรากฏว่า กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ได้ 95.42 คะแนน อยู่ในระดับ AA เป็นอันดับ 1 ในระดับกระทรวง อันดับ 2 คือกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา อันดับ 3 คือกระทรวงกลาโหม

เครื่องมือความดีมีพร้อม อยู่ที่จะนำมาใช้หรือไม่เท่านั้น